Het is vroeg in de lente en ik sta samen met het team van Manuka Doctor in een afgelegen, bergachtig gebied. Hier bezoeken we één van de arealen waar nieuwe Manukastruiken worden aangeplant. Het is een ruig gebied, diep in het groene hart van het Noordereiland van Nieuw-Zeeland. Je kunt er alleen per helikopter komen, of via een hobbelige rit van een uur over grind- en zandpaden vanaf de dichtstbijzijnde hoofdweg.

Zo’n 180 jaar geleden was dit uitgestrekte, bergachtige gebied vrijwel volledig begroeid met Manukastruiken en andere inheemse planten. Een dichtbegroeide mengeling die op een regenwoud leek en bekend stond als de “New Zealand bush”. Maar de Europese kolonisten die hier vanaf het midden van de 19e eeuw arriveerden, zagen Manuka als onkruid en kapten miljoenen hectaren van deze inheemse plant, om weides te maken voor hun koeien en schapen.

Dankzij de groeiende populariteit van Manukahoning wordt de oorspronkelijke habitat nu langzaam hersteld.

Het plantkundig team dat ik vandaag volg, werkt hard aan de herbebossing van de Manukastruik op een van hun percelen. Het is voormalige landbouwgrond en beslaat een groot gebied van bijna 2350 hectaren. Het doel is 1100 struiken per hectare te planten, elk op een stuk van 3 bij 2 meter, dus 6 vierkante meter per struik.

Het is geen gemakkelijk werk in de hitte. Het is pas 10 uur in de ochtend en ik moet mezelf al dik met zonnebrandcrème insmeren om mijn lichte Britse huid tegen de sterke Nieuw-Zeelandse zon te beschermen. Het team graaft met de hand gaten in de rijke grond, groot genoeg om het wortelsysteem van de jonge Manukastruiken ruimte te geven. Daarna wordt de struik voorzichtig in het gat gezet en de grond zorgvuldig rond het stammetje teruggeschept.

Niet iedere aangeplante struik zal overleven, maar naar verwachting zullen 7 of 8 van de 10 struiken uitgroeien tot volwassen struiken, die tot wel 5 meter hoog kunnen worden. Hierdoor zal deze berghelling, waar nu alleen gras en hier en daar wat vingerhoedskruid groeit, binnen een jaar of vijf weer begroeit zijn met een weelderig tapijt van inheemse Manukastruiken. De Manukastruiken, die hier sinds mensenheugenis groeiden, bloeien ieder jaar gedurende zes tot twaalf weken. De duizenden bijen, die in bijenkorven leven die verspreid over het land staan, verzamelen gedurende deze periode de nectar waarmee ze de Manukahoning maken.

Dankzij de groeiende erkenning van de gunstige eigenschappen van Manukahoning, en de daarmee samenhangende groei van de vraag naar het product, kunnen bedrijven zoals Manuka Doctor investeren om een duurzame toekomst voor deze inheemse struik te scheppen.

Nicola Macfarlane, die het aanplantproject van het bedrijf overziet, legt uit: “Manuka groeit hier van nature, maar het is belangrijk dat we het gebied onderhouden met een zorgvuldig beheerd plantprogramma. Na ongeveer 20 jaar houdt de Manukastruik op jaarlijks te bloeien Dus moeten we ervoor zorgen dat we de struiken die niet langer bloeien, vervangen. Alleen zo kunnen we de levering op de lange termijn zeker stellen. Maar we planten niet alleen Manukastruiken. We planten ook inheemse planten die in verschillende perioden van het jaar bloeien, zoals Nieuw-Zeelands vlas”.

“Met het plantprogramma willen we niet alleen het aanbod van nectar voor onze bijen en de duurzaamheid van Manuka garanderen, maar ook de natuurlijke, inheemse Nieuw-Zeelandse flora en fauna bevorderen.”

Daarnaast bestudeert het plantkundig team ook welke variëteiten het beste gedijen in de verschillende omgevingen, om zo de kennis te vergroten. Hier op de berghelling is het op een heldere dag behoorlijk warm in het directe zonlicht. Maar door de relatieve hoogte en het veranderlijke Nieuw-Zeelandse weer, is de gemiddelde temperatuur te koud voor sommige variëteiten. Dankzij proefbeplantingsprojecten in dit gebied hebben de medewerkers vier inheemse soorten kunnen identificeren die goed gedijen in dit bergmilieu. En binnen een paar jaar zal een combinatie van deze soorten zijn plek in dit gebied heroveren.

Iedere variëteit heeft een iets andere bloeiperiode en ze bloeien na elkaar. Door de verschillende types bij elkaar te planten, kunnen de bijen niet alleen profiteren van een gevarieerd dieet, maar kunnen ze ook iedere zomer gedurende een langere periode Manuka verzamelen.

Ik raak geïnspireerd door de aanblik van honderden jonge Manukastruiken die vanaf de berghelling omhoog reiken naar de blauwe hemel. Hun groei garandeert niet alleen het toekomstige voedsel voor de honingbijen, maar staat tevens symbool voor hoe dit oeroude land wordt teruggegeven aan zijn natuurlijke, oorspronkelijke wildernis.