Velen van jullie hebben ons verteld dat Manukahoning kan helpen bij ontstekingen. Is er wetenschappelijk bewijs om dit te ondersteunen? Laten we het bekijken...
Wat precies is een ontsteking? Het is een natuurlijk, gezond onderdeel van het genezingsproces van het lichaam. Bij verwondingen, infectie of trauma in je lichaam, bijvoorbeeld een snee, of een geïnfecteerde insectenbeet, stroomt er bloed naar het aangetaste gebied om belangrijke cellen en eiwitten aan te voeren, en afvalstoffen af te voeren. De toegenomen hoeveelheid bloed kan samen met cellen die in het weefsel lekken, een zwelling veroorzaken. En als er veel cellen 'reparatiewerk' doen, kunnen deze als pus naar buiten komen. Uiteindelijk, als het gebied volledig genezen is, verdwijnen alle tekenen van infectie.
Wanneer wordt een ontsteking een probleem? Als je een ontsteking als iets negatiefs ziet, dan is het waarschijnlijk omdat je erover hebt gehoord in verband met ziektes als artrose, psoriasis en astma. Soms treedt een ontsteking op in het lichaam terwijl het niet zou moeten, als het immuunsysteem overreageert. Dat wil zeggen dat er een proces ontstaat zoals hierboven beschreven, terwijl er geen verwonding of infectie is. En dit komt dan steeds terug, waardoor de ontsteking zelf een probleem wordt met symptomen als warmte, zwelling, functieverlies en pijn. Bij huidziektes als psoriasis en eczeem kan het jeuk en irritatie veroorzaken. Bij ontstekingsaandoeningen in gewrichten, zoals artritis, veroorzaakt een ontsteking stijfheid, zwelling en verminderde beweeglijkheid. Ontstekingsaandoeningen zijn vaak van lange duur, waarbij de symptomen soms heftig oplaaien en dan weer een tijd kalmeren. In sommige gevallen leidt het op de lange termijn tot blijvende schade.
Hoe wordt een ontsteking doorgaans behandeld? Artsen schrijven medicatie voor om de ontsteking te kalmeren. Dat kan, afhankelijk van de ernst van de aandoening, uiteenlopen van niet-steroïde ontstekingsremmers zoals aspirine, tot biologische middelen die de reactie van het immuunsysteem temperen.
Kan de levensstijl helpen ontstekingen te voorkomen of verlichten? Ja, uit onderzoek is gebleken dat verschillende belangrijke stappen een verschil kunnen maken. Het is bekend dat overgewicht het niveau cytokinen, ontstekingsbevorderende stoffen, in het lichaam, verhoogt. Dus het kan helpen om gewicht te verliezen. In 2018 bleek uit een review van de literatuur dat gewichtsverlies de ontstekingsmerkers aanzienlijk kan verminderen.1 Regelmatige lichaamsbeweging is ontstekingsremmend en niet alleen omdat het helpt het lichaamsgewicht onder controle te houden. Uit een studie die in 2017 werd gepubliceerd in het tijdschrift Brain, Behaviour and Immunity bleek dat slechts 20 minuten activiteit de ontstekingsmerkers kan verlagen.2 Een dieet met veel verse groenten en fruit en de omega-3 vetzuren die in vette vis zitten, draagt ook bij aan minder ontstekingsreacties. Rood vlees en geraffineerde koolhydraten daarentegen bevorderen ontstekingen en kunnen daarom beter worden vermeden. Koffie, groene thee, kurkuma en gember kunnen ook helpen om ontstekingen af te remmen.3 Uit onderzoek is ook een sterk verband tussen chronische stress en ontstekingen gebleken. Dus verminderen van stress door yoga, meditatie, wandelen of zwemmen, kan een positieve werking hebben.4 Tot slot, als je rookt - stop met roken. Als je al last hebt van een ontstekingsaandoening, kunnen de bovengenoemde stappen je helpen om de klachten te doen verminderen.
Kan Manukahoning helpen? Heel veel Manukafans denken van wel. Maar op dit moment hebben we geen wetenschappelijk bewijs om dit te ondersteunen. Er zijn wel wat onderzoeken die suggereren dat Manukahoning ontstekingsremmende eigenschappen heeft. In 2016 werd een review van studies uitgevoerd en gepubliceerd in Food and Agricultural Immunology waarin bewijs wordt geciteerd dat Manukahoning ontstekingen bij huidziekten kan verminderen door de ontstekingsbevorderende vrije radicalen uit te schakelen.5 En uit een studie uit 2019 bleek dat Manuka door de ontstekingsremmende werking én de antibacteriële effecten zeer krachtig is bij wondgenezing.6 Die krachtige antibacteriële werking kan op zichzelf al een rol spelen bij het verminderen van ontstekingen. In een studie uit 2013, uitgevoerd door Professor Peter Molan, wereldwijd erkend als honingexpert, bleek dat Manukahoning effectief bepaalde stoffen in wonden kan verwijderen waarin zich bacteriën bevinden die zorgen voor infecties.7 Maar hoe zit het met inwendig gebruik van Manukahoning om ontstekingsziekten te verbeteren? Uit een kleine studie met rokers bleek dat honing het niveau van C-reactieve eiwitten, een ontstekingsbevorderende stof, kan verminderen. In deze studie werd niet specifiek naar Manukahoning gekeken.8 Uit ander wetenschappelijk onderzoek leek naar voren te komen dat honing de ontsteking in darmen kan kalmeren bij de darmziekte colitis.9
Waar komt het op neer? Er moet meer onderzoek worden gedaan om te bevestigen dat Manukahoning kan helpen bij ontstekingsziektes. Tot die tijd kun je het beste de bewezen stappen volgen die een positieve werking kunnen hebben als je last hebt van ontstekingsziekten. En daarbij kun je Manukahoning als een booster voor je welzijn in je dagelijkse dieet opnemen.
Bronnen
1 Bianchi VE. Weight loss is a critical factor to reduce inflammation. Clin Nutr ESPEN. 2018 Dec;28:21-35. doi: 10.1016/j.clnesp.2018.08.007. Epub 2018 Sep 3
2 Dimitrov S, Hulteng E, Hong S. Inflammation and exercise: Inhibition of monocytic intracellular TNF production by acute exercise via β2-adrenergic activation Brain, Behavior, and Immunity Volume 61, March 2017, Pages 60-68
4 Liu Y-Z, Wang Y-X, Jiang C-L. Inflammation: The Common Pathway of Stress-Related Diseases. Front Hum Neurosci. 2017; 11: 316
5 McLoone P, Warnock M, Fyfe L. Honey: an immunomodulatory agent for disorders of the skin. Food and Agricultural Immunology, 27:3, 338-349
6 Minden Berkenmeier BA et al. Manuka Honey Modulates the Inflammatory Behavior of a dHL-60 Neutrophil Model under the Cytotoxic Limit. International Journal of Biomaterials Volume 201
7 Molan, P. (2013). The use of manuka honey to promote wound healing. L.O.G.I.C (Linking Opportunities Generating Inter-Professional Collaboration): The Official Journal of The New Zealand College of Primary Health Care Nurses, NZNO, March 2013, 23-25
8 Ghazali WSW, Romli AC, Mohamed M. Effects of honey supplementation on inflammatory markers among chronic smokers: a randomized controlled trial. BMC Complementary and Alternative MedicineBMC series – open, inclusive and trusted201717:175
9 Vallianou NG et al. Honey and its Anti-Inflammatory, Anti-Bacterial and Anti-Oxidant Properties. Vallianou et al., Gen Med (Los Angel) 2014, 2:2
